Onvoorwaardelijke liefde

De afgelopen weken kreeg ik erg veel reacties van mensen op mijn blogs. Zowel positieve als negatieve. Beide ben ik blij mee, want ze scherpen mijn gedachten en ze helpen me om mijn denken beter te formuleren.

Moeilijk begrip

Onvoorwaardelijke liefde blijkt een moeilijk begrip. De consequenties van geloven in een God die echt onvoorwaardelijk liefheeft, zijn groter dan veel mensen doen vermoeden. Veel mensen denken dat ze in een God van onvoorwaardelijke liefde geloven. Maar ze geloven in een God die eerst zijn zoon straft voor onze zonden en daarna ons voor de keus stelt: "Accepteer mijn liefde en je bent gered. Wijs het af en je bent voor eeuwig verloren en gedoemd tot een hel of andere ongure plaats om te lijden." Is dat onvoorwaardelijke liefde? Het resultaat is dat ze zelf lief hebben met een in hun ogen onvoorwaardelijke liefde, maar eigenlijk is die heel voorwaardelijk. De verborgen agenda is namelijk altijd: Ik houd van je, maar/dus je moet wel Jezus aannemen anders ben je verloren. Zie je hoe voorwaardelijk?

Gedachte-experiment

Stel -en doe gewoon even mee met mijn gedachte-experiment- dat God echt onvoorwaardelijk van ons houdt. Dat Jezus kruisdood ons dat ten volle wilde duidelijk maken: God laat zich, in Jezus mensgeworden, doodden, zonder vergelding te eisen, zonder geweld te gebruiken, maar vergevend en mensen de vrede toewensend. Stel dat Gods liefde echt onvoorwaardelijk is. Dan kunnen wij ook onvoorwaardelijk leren liefhebben. Dan hoeven we geen God van vergelding te verkondigen, maar kunnen we werkelijk zonder verborgen agenda die liefde doorgeven. Maar, Annemieke, dan hebben we als mens geen keuze meer. Dan wordt ons die liefde opgedrongen. Nee, ik geloof dat dat een foute redenering is. Wij hebben nu juist een keuze. Eerst was er een opgedrongen keuze. Neem Gods liefde aan of anders ben je verloren. Dat is geen keuze die je maakt uit pure liefde, dat is een keuze die je maakt, in ieder geval ten dele, uit angst. Pas als je ontdekt dat Gods liefde echt onvoorwaardelijk is, dan kun je ook uit liefde de keuze maken om de Ander ook lief te hebben. Pas dan kun je God echt lief gaan hebben met je hele hart, ziel en verstand. Maar gaan mensen dan niet verloren? Nee, ik persoonlijk geloof niet in een hel en een eeuwig oordeel, in de zin van eeuwig lijden en straf die God ons oplegt. Ja, ik geloof wel erin dat als je niet kunt leven vanuit de onvoorwaardelijke liefde, je altijd zult leven in die cirkel van angst, vergelding en niet kunnen vergeven. Dat je de echte vrede in je pas kunt vinden als je je onvoorwaardelijk geliefd weet. In die zin geloof ik zeker dat veel mensen nog "verloren zijn", als ze niet ingaan op dat aanbod van onvoorwaardelijke liefde. Verloren in angst, in een wereld die altijd rekent in verdiensten: voor wat hoort wat. Maar dat ze pas “gered” kunnen worden als wij hen het beeld van de onvoorwaardelijke liefde van God spiegelen door hen onvoorwaardelijk lief te hebben. Volg je me nog? 

Blog

Afgelopen week kwam ik onderstaand blog tegen van Ken Nichols.  Hij schrijft een zin die me ontzettend raakt en dat is deze: “Het heeft me zo’n liefde gegeven voor God en voor de mensheid, die ik nooit eerder begrepen heb.” Dat dus. Dat precies.

Lees zijn verhaal (met zijn toestemming vertaald door mij) en ik ben heel benieuwd wat jullie onder de onvoorwaardelijke liefde van God verstaan. Blijf reacties sturen. Dat helpt me om woorden te vinden en verder te gaan op het pad van de liefde, de zoektocht die “geloven” heet.

Redding

Mijn eerste gedachte is over het subtiele verschil tussen wat de kerk denkt over redding en de redding waarin Jezus voorziet. Ze lijken heel dicht bij elkaar te liggen en misschien wel zo dichtbij elkaar dat het er niet toe lijkt te doen. Ik bedoel, het resultaat is een hart dat de liefde van God begrijpt en dat is toch bij beide benaderingen hetzelfde? Of niet? Eigenlijk denk ik van niet. En het voelt wat ongemakkelijk om dat te zeggen, maar ik wil het toch zeggen. Wat de kerk in 95% van de gevallen over redding vertelt, is hierop gebaseerd: We zijn gered door genade vanuit ons geloof. Klinkt prima. Klinkt juist. Het wordt dan ongeveer zo ingevuld….. Als we geloven in Jezus, dat wil zeggen geloven in een opsomming van dingen over Hem, zijn Godheid, zijn zondeloosheid, zijn liefde voor de mensheid, zijn offer voor ons aan het kruis, dan zijn we gered. Het kruis is waar Hij de zonden van de wereld op zich nam, waar God Hem kon straffen voor onze zonden, in onze plaats, en daardoor kunnen we worden vergeven en bedekt de rechtvaardigheid van Jezus onze zonden. Als je dat allemaal gelooft en de noodzaak ervan erkent dan kan God je persoonlijk vergeven en accepteren (adopteren) als zijn kind. Kortom: Geloof in Jezus (zoals boven beschreven) en wordt gered (vergeven/door God geaccepteerd). Je berouw en geloof resulteren in je redding door God. Nogmaals, klinkt goed, toch? Ja, want dat is wat ons altijd verteld is.

Hoe God naar de mens kijkt

Maar ik denk dat het verkeerd is. Subtiel verkeerd. Ja, we zijn gered door ons geloof, maar het is niet het geloof dat het God mogelijk maakt ons te redden. We zijn gered door (via het proces van) ons geloof. Het is niet het geloof dat het mogelijk maakt om onze positie voor God te veranderen. Het is ons geloof, dat laat zien hoe God naar de mens kijkt, waar we het daarvoor niet konden zien of geloven. Ons geloof over wat aan het kruis gebeurde, klopt vaak niet. Het gaat er daar namelijk om wat het kruis en het sterven van Jezus vertelt over wie God is en wat Hij van ons denkt. En als we geloven dat God echt van ons houdt en hoe dan ook vergeeft (inclusief dat we Hem gedood hebben), dan zijn we gered van wat we gewend waren te geloven over Hem (onze ideeën over God die als rechter ons bekijkt om ons te straffen voor onze verkeerde daden, die Hem hebben beledigd.) We zijn niet gered van de “hel”, of Gods toorn, of straf, maar van verkeerde ideeën. En als we geloof hebben, bekeren we ons of ontdoen we ons van deze ideeën en accepteren we wie Jezus zegt en bewijst aan het kruis dat Hij is.

Het zijn subtiele verschillen, maar ze betekenen veel, omdat het verandert hoe wij naar God kijken. En dat is het punt van gered worden. Ons verkeerde beeld van God is de zonde waar Jezus ons van redt. Er kan veel meer over gezegd worden, er is meer te ontdekken, maar dat is de grote verschuiving van het gezichtspunt van waaruit we redding ervaren. En dat brengt me naar het tweede punt. We hebben een verkeerd “evangelie”.

Traditioneel is het kruis het evangelie. Het offer, de uitwisseling die er tot stand komt -onze zonden voor zijn gerechtigheid- is het goede nieuws. Dat we rechtvaardig voor God kunnen verschijnen en aanvaard worden, omdat Jezus voor onze zonden gestraft wordt, in onze plaats. Maar dat is helemaal geen goed nieuws. Ik beweer dat het Evangelie al lang voor het kruis verkondigd werd. Het evangelie werd verkondigd door de incarnatie, de menswording van Jezus. Met Jezus geboorte. Toen de hemelse legerschare zei: “Vrede op aarde voor alle mensen die Hij liefheeft” (Lucas 2:14b). Dat is het Evangelie. God heeft ons al lief. God heeft niets anders dan goed met ons voor (geen straf of toorn) en God zit in het proces om vrede te brengen aan de hele wereld door zijn Zoon, en niet alleen “geestelijke vrede” tussen God en de mens, maar echte, praktische, wereld-veranderende, levensreddende, oorlog-beëindigende vrede. Het begon toen Jezus geboren werd, en dat is nog steeds de boodschap van het evangelie. Gods vrede, Gods genade, Gods goedheid. Voor jou. Hier en nu. Maar hoe past het kruis daar dan in?

Het kruis

Het kruis bewijst dat dit waar is. Het kruis bewijst het, zelfs al hebben we toegestaan dat onze eigen God vermoord werd (doordat Jezus zijn leven gaf). Toen Hij weer opstond en terugkwam, was het eerste dat Hij zei een herhaling van wat er gezegd werd op zijn geboortedag “Vrede zij met u”. Niets dat je doet, kan het goede nieuws van Gods genade, goedheid en vrede veranderen. Het goede nieuws is dat we verkeerd naar God keken, maar nu kunnen zien, door Jezus en door het kruis, hoe God echt is en hoe Hij echt over ons denkt. Dat de mensheid Jezus doodde was geen “goed nieuws”. Het was een vreselijke daad. Maar God vond het nodig om aan ons te laten zien hoe Hij werkelijk is.

Wat erg is, is dat we een manier gevonden hebben om in het kruis te geloven, maar nog steeds niet zien wie God is. Niet alleen dat, maar we hebben het kruis ook gebruikt om ons vreselijke beeld van God, als iemand die veroordeelt en straft, te benadrukken. Hoe slecht kunnen we Hem afschilderen? 

God te kort doen

Hoeveel doen we God te kort als we zijn goede reputatie naar beneden halen? We hebben het kruis en Gods beeld vervormd in het hele proces. En bijna iedereen gelooft nu dat dit de waarheid is. Het doet me bijna weer in de duivel geloven, omdat het zo’n subtiele, maar dodelijke, misleiding is, die de boodschap van het evangelie ontspoord heeft. Het is tijd om het echte evangelie, dat aan de mensen bekend gemaakt werd toen Jezus op aarde kwam, terug te vinden. God heeft in alle mensen een welbehagen. Hij houdt van je. Zoals je bent. Niet zoals religie je wil maken. Niet jij die de juiste dingen gelooft over Jezus, zodat God zijn ogen niet van je slechtheid hoeft af te keren. Maar jij, gewoon nu, zoals je bent. Dit nieuws zal je leven veranderen. Dat weet ik, want het heeft mijn leven ook veranderd. Het heeft me zo’n liefde gegeven voor God en voor de mensheid, die ik nooit eerder begrepen heb.  Ik dacht altijd dat ik liefhad, maar nu kan ik zien hoe oppervlakkig (maar oprecht) die liefde eigenlijk was, omdat het nog steeds gebaseerd was op God die er op uit was het kwaad te ontwortelen en iedereen te straffen en te martelen die niet voldeed aan zijn morele eisen. En je kunt niet echt een God liefhebben die mensen martelt. Je kunt zeggen dat je dat wel doet, maar op zijn best is het met een deel van je hart. En ik weet het, omdat ik het ervaren heb. Je kunt het alleen van de andere kant zien. (Ja, ik weet hoe “arrogant” dat klinkt, maar ik ben even heel eerlijk hier.) Ik kon pas zien hoe “beperkt” mijn liefde voor God was totdat ik echt begreep wie Hij is en hoeveel hij van me houdt. 

Je kunt niet van de mensheid houden, als je denkt dat de meerderheid van hen voor altijd verloren gaat vanwege hun verdorven staat voor God. Je kunt medelijden met hen hebben, maar dat is geen liefde. Medelijden geeft hen niet de waarde van binnen uit en liefde, die God hen geeft, zelfs al zijn ze “slecht”. Precies, intrinsieke waarde, waarde van binnenuit, niet “toegekende” waarde.

                                                                                                                   Ken Nichols

Meer horen over onvoorwaardelijke liefde? Volg ons op Vrede Preken.