God bestaat niet

Een tijd geleden was er dominee Klaas Hendrikse, “de atheïstische dominee”, die het bestaan van God ontkende. Bij de ingezonden brieven in Trouw stond een brief die veel indruk op me maakte. De brief had een de strekking van: “Mensen maak je toch niet zo druk over deze dominee. We weten het allemaal toch allang. God bestaat niet, Hij is.” Die zin ben ik nooit vergeten. 

Als alles wegvalt

Er zijn momenten dat het leven teruggebracht wordt tot zijns-niveau. Dat je bestaan je ontnomen wordt. De dingen die je bestaan markeren vallen weg. Misschien je baan, je geld, je partner, je gezondheid. Je wordt uitgekleed tot het diepst van je bestaan, tot je naakt overblijft en je alleen nog bent. Het enige dat over is -zo lijkt het, voelt het- is je ziel. Je ziel, die niemand je af kan nemen. Je bent. Het staat zo mooi in Psalm 139: God kent je tot in het diepst van je ziel. Je staat als het ware naakt voor Hem. Met dat stukje van jezelf, dat niemand je kan ontnemen. Al daal je af naar het dodenrijk of ga je voorbij de verste zee. Dat stukje van jou wordt gekend door God. Je ziel. Misschien voelt het niet meer alsof je bestaat. Maar voor God ben je nog. Je bent. En Hij is. En die twee stukjes zijn voor eeuwig met elkaar verbonden. Nooit kan iemand die afnemen.

Beelden van God

Mensen spreken veel over God op bestaansniveau. Zo is God. Dit is God. Dat is God. Dit moet je geloven, anders ben je geen echte christen. Ze creëren een God naar hun interpretatie van de Bijbel. En het liefst vechten ze erover om hun gelijk te halen. Zo is God en niet anders. Dat terwijl God zelf zegt: "Maak geen beelden. Jullie kunnen mij niet ten volle kennen, mij niet in het gezicht zien, want Ik ben". God zegt in de Bijbel nooit: “Ik besta”. Hij zegt wel: “Ik ben”. 

Naakte God

Soms kom je op een punt in je leven, dat al het gesprokene over God te kort doet. Dat het niet meer bij je binnen komt, omdat het alleen je bestaan raakt, maar niet je ziel. Dat alles wegvalt en gereduceerd wordt tot een naakte God. Tot zijns-niveau. God is. Ja, een naakte God. Het zijn de tijden van crisis in je leven. Het lijkt donker. God lijkt niet meer aanwezig. De grote woorden die mensen spreken over God komen niet meer binnen. En dan ontmoet je de naakte God, die fluistert “Ik ben”. Het brengt je tot het diepst van je ziel bij God. Heftiger. Kwetsbaarder. Open. Eerlijk. Het doet je twijfelen aan je hele bestaan. Maar het raakt het diepste van je ziel.

Ons Godsbeeld onttroont

Een naakte God aan het kruis. Wars van alle beelden van mensen. Geen grote koning die met macht, pracht en praal zijn koningsschap vestigt. Maar een lijdende, kwetsbare, naakte man aan het kruis. Stervende. Zijn hele bestaan werd Hem ontnomen. Ons hele godsbeeld werd er onttroond. Ons hele zijn werd er ons gegeven. Eén ding kon niemand Hem ontnemen aan dat kruis. Zijn ziel. Zijn diepste wezen. Zijn zijn. Want God is. Daar in die naakte Jezus, ontdaan van alle aardse verwachtingen, werd onze ziel verbonden met de God die is.